E-İŞ MODELLERİ

     Internet ve internet teknolojilerinin gelişmesi ile birlikte iş modeli kavramı da daha çok konuşulmaya başlanmıştır. İşletmeler, faaliyetlerini yeniden şekillendirmek, müşterileri için hangi değerleri yaratacaklarını belirlemek, bütün bunları yaparken hangi teknolojileri kullanacaklarına karar vermek ve nasıl para kazanacaklarını belirlemek istemektedirler. Internetin işletmelere yeni iş fırsatları açması, işletmelerin yeni iş yapma modelleri geliştirmelerini sağlamıştır.

     E-iş’te dört taraf bulunmaktadır; kurumlar/işletmeler, tüketiciler, vatandaşlar ve devlet. Bunların her birinin elektronik ortamda birbirleriyle olan ilişkileri e-iş’in türlerini oluşturmaktadır.

E-iş kullanım şekillerine ve taraflara bağlı olarak;

·         B2B, Business-to-Business: İşletmeler arası (örneğin; alibaba.com),

·         B2C, Business-to-Customer: İşletme ile tüketici arasında (örneğin; Markafoni, Hepsiburada),

·         C2C, Customer-to-Customer: Tüketici ile tüketici arasında (örneğin; ebay.com, gittigidiyor.com),

·         P2P, Person-to-Person: Bireyler arasında,

·         B2G, Business-to-Goverment: İşletme ile devlet kurumları arasında,

·         P2G, Person-to-Goverment: Bireyler ile devlet kurumları arasında,

·         G2G, Government-to-Government: Devletin kurumları arasında e-iş modelleri geliştirilmiştir.

     Person-to-Person (P2P) denilen, C2C’nin bir başka türü olarak, arkadaşlar arası denebilecek tür yeni eklenmiştir. Firmalar arası ticaret (B2B) hacmi en büyük kategori olup, B2C’den beş kat büyük olduğu tahmin edilmektedir (İGEME, 2009:224). Bunun başlıca nedenleri, bilgisayar kullanımının tüketiciler arasında çalışma ortamlarına oranla daha  az düzeyde  olması, internet üzerindeki güvenlik sistemlerine kuşkulu yaklaşım ve  tüketicilerin e- ticaret ile elde edecekleri kazançtan habersiz oluşlarıdır.